به گزارش پایگاه اطلاعرسانی سازمان انرژی اتمی، همزمان با آغاز هفته پژوهش، آیین رونمایی از دستاوردهای پژوهشی و صنعتی پژوهشگاه علوم و فنون هسته ای در سازمان انرژی اتمی با حضور مهندس محمد اسلامی، معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان و همچنین وزیر علوم، تحقیقات و فناوری برگزار شد.
کنترل مگس میوه مدیترانه با استفاده از تلفیق روش نابارورسازی حشرات(SIT)، طراحی و ساخت نمونه شتابدهنده الکترواستاتیک صنعتی الکترون از نوع داینامیترون و تهیه نمونه بالینی رادیوداروی تشخیصی68Ga-RM2 به مناسبت هفته پژوهش در پژوهشگاه علوم و فنون هستهای رونمایی شدند.
کنترل مگس میوه مدیترانه با استفاده از تلفیق روش هسته ای نابارورسازی (SIT)
در مورد پروژه کنترل مگس میوه مدیترانه با استفاده از روش نابارورسازی حشرات (SIT) لازم به ذکر است که این مگس (Ceratitis capitata) یکی از آفات مهم محصولات باغی در دنیاست که بر اساس آمار وزارت جهاد کشاورزی خسارت آن روی محصولاتی مانند مرکبات، انار، هسته دارها، دانه دارها و ... در کشور روز به روز در حال گسترش است. این تکنیک حاصل مطالعات چندین ساله تیم تحقیقاتی حشره شناسی در پژوهشکده کشاورزی هسته ای بوده که توانست با استفاده از مواد ترکیبی داخلی تولید شده در ایران، هزینه های کنترلی را در مقایسه با روش های رایج به شدت کاهش دهد. همچنین هزینه ها در مقایسه با مواد ترکیبی پیشنهادی آژانس بین المللی انرژی اتمی در زمان شروع پروژه، در حدود 25 برابر کاهش یافت که حاصل تحقیقات گسترده در جایگزینی ترکیبات مشابه و روش های ابتکاری در قسمت پرورش انبوه حشرات است. در حال حاضر این روش کنترلی بصورت نیمه صنعتی در سطح وسیع 98 هکتار اجرا شد و با وجود خسارت 50-60 درصدی این مگس در مرکبات شمال کشور، موفقیت کاهش خسارت این آفت به زیر یک درصد به دست آمد.
شتابدهنده الکترواستاتیک صنعتی الکترون از نوع داینامیترون
طراحی و ساخت نمونه شتابدهنده الکترواستاتیک صنعتی الکترون از نوع داینامیترون یکی دیگر از دستاوردهای ارائه شده توسط پژوهشگاه علوم و فنون هستهای کشور به مناسبت هفته پژوهش امسال بود. در میان انواع شتابدهندههای صنعتی الکترون، شتابدهندههای از نوع الکترواستاتیک با توجه به ویژگیهای منحصر به فرد، کاربرد گسترده ای دارند. توان باریکه زیاد، قابلیت تغییر راحت انرژی باریکه و راندمان زیاد، از جمله ویژگیهای این نوع از شتابدهنده ها است که موجب توسعه آنها در کاربردهای مختلف به خصوص پرتوفرآوری مواد پلیمری( شامل؛ سیم و کابل، تولید لاستیک، مواد قابل انقباض حرارتی و فوم) و کاربردهای زیست محیطی(شامل تصفیه فاضلاب های صنعتی و زبالههای بیمارستانی) شده است. شتابدهنده الکترواستاتیک از نوع داینامیترون، علاوه بر ویژگیهای اشاره شده، از قابلیت دقت زیاد در انرژی خروجی برخوردار است و بر این اساس، در کاربردهای آنالیز یونی نیز بکار میرود. طراحی این شتابدهنده به گونه ای است که قابلیت ارائه باریکه الکترون تا انرژی 1.5 مگا الکترون و حداقل توان 25 کیلووات را دارد. انجام این پروژه، بدون در اختیار داشتن نمونه خارجی صورت گرفته و کلیه طراحیها توسط متخصصان و پژوهشگران داخلی انجام شده است. در ساخت اجزاء این شتابدهنده از ظرفیت همکاری با شرکت های دانش بنیان و دانشگاهها، به خصوص در انجام پایان نامه های دانشجویان تحصیلات تکمیلی استفاده شده است. قیمت نمونه خارجی این شتابدهنده بین یک تا 5/1 میلیون دلار است که باتوجه به دانش و تجربه کسب شده، هزینه تولید صنعتی آن در داخل کشور به مراتب پایین تر خواهد بود.
نمونه بالینی رادیوداروی تشخیصی 68Ga-RM2
سومین دستاورد رونمایی شده به مناسبت این هفته، تهیه نمونه بالینی رادیوداروی تشخیصی 68Ga-RM2 بود. در این پروژه، رادیوداروی 68Ga-RM2 با خلوص رادیوشیمیایی بالاتر از 99 درصد و بازده بالاتر از 85 درصد تولید و پس از مطالعات پیش بالینی در نهایت نمونه بالینی قابل تزریق آن آماده تزریق به بیمار شد. رادیو داروی 68Ga-RM2 یک رادیو داروی بسیار پرکاربرد و سودمند با ویژگیهای نمونه بالینی قابل تزریق به بیماران سرطانی پستان، گلایوبلاستوما و پروستات اولیه در کشور بوده که میتواند به تشخیص پزشکان متخصص جهت تصویربرداری از کلیه بیماران سرطانی با تومورهای بیان کننده گیرندههای GRPs به روش PET استفاده شود. به همین دلیل گالیوم -68 با ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی بسیار مناسب و با ویژگی در دسترس بودن است که نتایج نشان میدهد تصاویر به دست آمده از این رادیودارو در تشخیص تومورهای بیان کننده GRP بسیار نویدبخش بوده است.