بررسی اثرات پرتوهای کیهانی بر روی بذرهای گیاهی
1402/4/1814:01
پژوهشگران حوزه کشاورزی هسته‌ای به‌منظور سرعت بخشیدن به روند تغییرات ژنتیکی در گیاهان از فنون پرتودهی گاما یا ایکس استفاده می‌کنند؛ به این ترتیب می‌توان به گیاهانی مقاوم در برابر بیماری‌ها، شرایط خشکی و دمای زیاد دست یافت.
به گزارش مرکز دیپلماسی عمومی و اطلاع رسانی سازمان انرژی اتمی؛ تکامل گیاهان در محیط اطراف به‌طور طبیعی، تدریجی و کند رخ می‌دهد، اما چالشی که در حال حاضر در زمینه کشت محصولات زراعی وجود دارد، همگام شدن با سرعت فعلی تغییرات آب و هوایی است؛ زیرا متاسفانه دنیا در حال گرم‌تر شدن و جمعیت جهان نیز رو به فزونی است.
پژوهشگران حوزه کشاورزی هسته‌ای به‌منظور سرعت بخشیدن به روند تغییرات ژنتیکی در گیاهان از فنون پرتودهی گاما یا ایکس استفاده می‌کنند؛ به این ترتیب می‌توان به گیاهانی مقاوم در برابر بیماری‌ها، خشکی و دمای زیاد دست یافت.
در این میان، طیف وسیع و البته شدید پرتوهای کیهانی در فضا به همراه شرایط حاد فضایی (همچون ریزگرانش و دماهای زیاد) می‌تواند باعث ایجاد جهش‌های ژنتیکی شود که معمولا با کمک منابع پرتویی روی زمین قابل انجام نیست.
پروژه محصولات کیهانی، یک پروژه بسیار خاص بوده و جزو علوم و فناوری‌هایی است که می‌تواند در آینده‌ای نه چندان دور، به‌واسطه رشد و توسعه محصولات مقاوم‌تر در برابر تغییرات اقلیمی، نقش واقعی خود را در راستای ارتقای امنیت غذایی کشورهای جهان ایفا کند.
پژوهشگران آژانس و فائو حود 60 سال است که بذرها را با کمک پرتودهی، جهش داده‌اند و هزاران محصول مقاوم تولید کرده‌اند، اما برای نخستین‌بار است که تجربیاتی در زمینه رشته جذابی تحت عنوان «اختر زیست‌شناسی» کسب شده است.
پژوهشگران کشاورزی هسته‌ای در راستای بهبود امنیت غذایی، بذر گیاهان آرابیدوپسیس و سورگوم را – که برای آنها بانک بزرگی از داده‌های علمی ب‌منظور مقایسه وجود دارد- در نوامبر 2022 میلادی از مرکز پرواز ناسا به فضا فرستادند تا تاثیر پرتوهای کیهانی، ریزگرانش و دماهای شدید را بر روی ژنوم و بیولوژی آنها کشف کرده و بتوانند تغییرات ژنتیکی کافی را برای ارتقای سازگاری با تغییرات اقلیمی ایجاد کنند.
این بذرها پس از حدود 5 ماه اقامت در ایستگاه فضایی بین‌المللی به سمت زمین بازگردانده شدند و در حال حاضر در آزمایشگاه مشترک آژانس و فائو از منظر ویژگی‌های مطلوب تحت غربالگری و آنالیز قرار دارند.
گفتنی است فضاپیمای باری SpaceX CRS-27 بذرهای گیاهی آژانس و فائو را از ایستگاه فضایی بین‌المللی به سمت زمین بازگرداند.
منبع خبر: